Porzucając w otchłań kontynuację chemii, na ruszt wrzucam wam naukę o powstawaniu Ziemi. Chodzi o geologie, co zapewne już wiecie, lecz postaram się szerzyć w was wiedzę o Planecie. Więc czym jest ta dziedzina? Czym ludzie się zajmują, ci którzy całe życie, właśnie ową studiują? To nie tylko historia, biosfera, litosfera. To nauka co wyjaśnia jak powstał świat od zera. To procesy chemiczne co w skałach wywierały wpływ, który zmieniał owe w złoża i minerały. Wszyściutko opisano (I nie są to bajery): cykl powstawania świata, podział na cztery ery. Kolejno każda era, okresy dzieli w grupy, które tłumaczą powstawanie ziemskiej skorupy. Dziś wszystko wam przedstawię, co powinniście wiedzieć. Wystarczy tylko słuchać i wygodnie posiedzieć.
Prekambr to pierwsza najstarsza znana ludziom era. Otóż, archaiczna litosfera zasób skał zawiera bardzo mały. W składzie tym się znajdowały: generalnie tylko magma i metamorficzne skały. Z magmy wydzielało się gazów naprawdę wiele, które w następnym etapie utworzyły atmosferę. Atmosferę! Choć co prawda pozbawioną tlenu, co zmieniło się niebawem po globalnym ochłodzeniu. Pierwsze krople wody w powietrzu się poskraplały. Utworzyły hydrosferę spadając na skały. Obok erupcji wulkanicznych, z sinic powstawały nowe tak zwane stromatolity - skały węglanowe. Przez następne lata ochładzając ciągle wrzące skały, górne fragmenty skorupy twardniały i zastygały. Ewenementem fundamenty kontynentów trzony, zapoczątkowały tektonikę powstałe kratony. Klimat spięty. Segmenty meteorytów z nieba wzięte bombardowały planetę prawem nie objęte. W tych warunkach wreszcie, choć ciężko jest w to uwierzyć: trzy i pół miliarda lat temu dało się przeżyć.
W proterozoiku życie nadal szło do przodu, od drobnych bakterii po przez gąbki aż do stawonogów. Na powierzchni kontynentu tlenu brakowało. Słabo było z oddychaniem, więc wszystko pływało. Nie było mowy o międzykontynentalnych podziałach. Na południe od równika Rodinia istniała. Ziemia ochładzała swoje warstwy raz za razem. Powstawały złoża złota, miedzi wraz z żelazem.
Po prekambrze, który trwał lat gdzieś z cztery miliardy stale, czas na zoik (czytaj era) o przedrostku pale. Dwieście pięćdziesiąt milionów lat paleozoiku kresy dzielimy na: starszy, młodszy – każdy po trzy wersy. Ważne w Kambrze każde stawonogi, gąbki, małże, ale jakże trylobity jako dowód życia także. W Ordowiku Euroameryka z Gondwaną się prują, rozwój raf, graptolity, skały w górę wędrują. Sylur – przełom psylofitów. Wyszły wreszcie z wody. W morzach pierwsze ryby, lecz nie bajecznej urody. Dewon przypadł pierwszym drzewom i pierwotnym płazom. Orogeneza Kaledońska - górotwórczą fazą. W Karbonie węgiel kamienny (nazwa się tu kłania). Płazy klimat zmienny pchał do gadów powstania. Perm to sól kamienna, miedź, gaz, ropa, zanik wody. Na Pangeę wśród paproci spadły planetoidy.
To wszystko mogło być przyczyną, w której to wyniku wymieranie permskie – początkiem mezozoiku Era bardziej znana. Z dinozaurami wiązana. Tektonicznych ruchów fala kontynenty rozdzierała. Począwszy od Triasu: mnóstwo w nim iglastych lasów. Cynku i ołowiu masy. Kres Pangei kwestią czasu. Rozwój Atlantyku. Środowisko gady różni. W cieniu dinozaurów – ssaki, niczym w wielkiej próżni. Świat Jurajski to nie tylko dinozaurów mixy, bowiem zapoczątkowały ptaki archeopteryksy. Rozwój gadów dobiegł szczytu - lądem panowały. Osadzało się żelazo i wapienne skały. Znowu nazwa wiele mówi. Kreda, więc wapienie. Parująca woda zostawi solne kamienie. Pierwsze rośliny kwiatowe wtedy powstawały. Między dinozaurami ssaki się rozwijały.
Mezozoiku końcem wymarcie kredowe. Dinozaury wyginęły. Przyszły czasy nowe. Kenozoik sześćdziesiąt milionów lat do teraz. Jak powstał naczelnych rząd słyszeliście już nie raz. Paleogen to pierwsze morskie i latające ssaki, małpy człekokształtne, mięczaki: małże, ślimaki. Wśród płyt tektonicznych spokój. W brud gipsu, gromady złóż siarkowych oraz ropy naftowej pokłady, Neogenem określamy okres lania wody, poza brunatnym węglem z północy drepczą lądolody. cztery punkt pięć, sześć zer lat temu wraz z małpim mlekiem naczelność uzyskał zwany Australopitekiem. Góry, powstałe to Atlas, Dynarskie, Betyckie, Kordyliery, Apeniny, Rodopy, Pontyjskie, Hindukusz, Pamir, Elbrus, Himalaje, Kaukaz, Alpy, Karpaty, Zagros, Taurus, Pireneje, Andy.
Czwartorzęd nie trwa zbyt długo, lecz ma wiele faktów. Dzieli się na dwie epoki, o których ten rap tu. W plejstocenie klimat wielokrotnie uległ zmianie. Pomiędzy zlodowaceniem interglacjał stanie. Epoka lodowcowa uznała ssaki za zbędne: mamuty, leniwce, a także tygrysy szablozębne. Powstałe wówczas żwiry, piaski, iły oraz gliny decydują o tym czy dziś gdzieś coś w ziemi zasadzimy. W holocenie nastąpiło nagłe ocieplenie, które to spowodowało lądolodów roztopienie. Znaczne odciążenie litosfery Bałtyk tworzy, a co było dalej to już tylko ekspansja przestworzy...
Kończąc ten kawałek, na ponad siedmiuset słowach, mam nadzieję, że coś w głowach z tego rapu się zachowa. Geologia nie tak straszna, erami nas mami. Kolejne etapy świata są jeszcze przed nami.Teksty umieszczone na naszej stronie są własnością wytwórni, wykonawców, osób mających do nich prawa.
